Inleefreis maart 2011
Na de beginjaren van de stedenbandwerking was de tijd nu rijp bevonden om een breder publiek kennis te laten maken met de Surinaamse gemeenschap. Zo werd het idee geboren om een gemeentelijke inleefreis te organiseren in het voorjaar 2011.
Uiteindelijk reisde zo op 19 maart een groep van 15 Koksijdenaars af naar Suriname. Onder hen de schepen van Internationale samenwerking, drie gemeenteraadsleden, een ambtenaar, de stichtende leden van de projectvereniging vzw Marowijne, samen met sterk geïnteresseerde individuele medereizigers. Een vijftal dagen later werd de groep vervoegd door vier specialisten van de Vlaamse Watermaatschappij. Dit bracht het totaal op 19 enthousiaste mensen, allen benieuwd hoe een en ander er aan toe gaat in dat verre land waar men gewoon Nederlands spreekt onder een (bijwijlen loodzware) tropische hitte van ongeveer 30 graden…
Om de groep wat te laten acclimatiseren werd zondag 20 maart vrijgehouden om Paramaribo te bezoeken. Een rustige wandeling doorheen het door Unesco beschermde deel van de oude binnenstad, bracht de groep van Fort Zeelandia naar de ‘vogeltjesmarkt’, de Chinese markt, de straten met oude koloniale houten huizen en uiteindelijk ook aan de pas gerestaureerde Petrus en Paulus kathedraal. (noot: in 2014 werd de kathedraal een basiliek)
Dit imposante gebouw is uniek in het zuidelijk halfrond, gezien het hier gaat over een volledig in hout opgetrokken kathedraal van maar liefst 41 meter hoog. De voorbije jaren was deze in verval geraakt door aantastingen van termieten, maar dank zij een grondige en goed uitgevoerde restauratie is dit stuk werelderfgoed nu opnieuw opengesteld. Het was niemand minder dan plebaan Kross van de kathedraal die de Koksijdse groep een privérondleiding gaf in ‘zijn’ kathedraal. In het geanimeerd en gezellige gesprek kwam de groep ook te weten dat de man enkele jaren in Leuven studeerde. Grappige anekdote was de verwondering van de Leuvenaars dat hij zo goed Vlaams sprak na slechts enkele weken in België vertoeven… Blijkbaar is het nog altijd niet algemeen geweten dat men in deze voormalige kolonie van Nederland inderdaad gewoon Nederlands praat.
Sint Petrus en Paulus basiliek in Paramaribo
Chinese markt Paramaribo
Op maandag had een beperkte delegatie van de groep afspraak met de nieuwe minister van Regionale Ontwikkeling, terwijl anderen ervan profiteerden om even de Centrale markt te bezoeken en zo de sfeer op te snuiven van de dagdagelijkse prettig chaotische sfeer in de binnenstad van Paramaribo.
Kort na de middag werd de reis naar Albina aangevat. Een tocht waar men vroeger ongeveer drie uren over deed werd nu meer dan vier uren door de echt erbarmelijke staat van de enige weg die van de hoofdstad naar de grens met Frans-Guyana loopt. Ter hoogte van Moengo is die zo slecht dat een omweg dient gemaakt over een aarden bedrijfsweg van een bauxietbedrijf. In Albina had de groep nog een korte ontmoeting met enkele bekenden waaronder de districtscommissaris en –secretaris en enkele ambtenaren. Aan de waterkant lag ondertussen de boot te wachten om de groep naar Galibi te brengen. In schemerdonker ging de reis verder over de machtige Marowijnerivier, richting monding. Het einddoel van de trip werd in het donker bereikt: Galibi.
Een hartelijk weerzien met bekenden die de groep ontving als vrienden, zorgde ervoor dat de sfeer gezet was. Iedereen was trouwens blij om na de lange reis een slaapplaats te vinden in de Myrysji-lodge vlak aan het strand van Galibi.
Bus naar Albina
Boot naar Galibi
Verblijf in de Myrysji lodge
Een verkwikkende nachtrust gaf de groep voldoende energie om een verkenning door het dorp te maken onder begeleiding van de plaatselijke gids Romeo. Er werd kennis gemaakt met het unieke concept van de Galibi-zoo waar de dieren gewoon vrij rondlopen. Leden van de groep kregen zo een slang rond hun nek, een drieteenluiaard op de arm, een doodskopaapje of een papegaai op het hoofd en iemand durfde het zelfs aan om een grote vogelspin op zijn neus te plaatsen!
Zoo in Galibi
Zoo in Galibi
Jungle Trail in Galibi
Daarna de natuur in langs een nieuw aangelegde Jungle-trail. Op dit pad komt men ook de typische ‘kostgrondjes’ tegen waar de dorpsbewoners hun cassave, suikerriet en andere planten kweken voor een periode van twee tot drie jaar. Daarna wordt een nieuw stukje regenwoud ontgonnen, terwijl het oude in de kortste keren terug ingepalmd wordt dor het niets ontziende regenwoud. Tijdens de wandeling werden ook de plannen ontvouwd voor een verdere uitbreiding van het junglepad in het kader van echt ecotoerisme. Met deskundige leden van de groep werd van gedachten gewisseld over technische en financiële haalbaarheid, milieu-impact, van ondermeer enkele rudimentaire moerasbrugjes, een schuilhut, een uitkijktoren.
Een stevige ‘Parbo’ (bier) sloot deze activiteit af en opende meteen de vergadering met de verantwoordelijken van het dorp over de recente ontwikkelingen van de processen en projecten in het kader van de stedenband.
Het is verheugend vast te kunnen stellen dat het dorp vooruitgang boekt en de inspanningen vanuit Koksijde ten volle weet te waarderen.
Na het avondeten was het tijd om een van de hoogtepunten van de inleefreis mee te maken: de schildpadden. Galibi is een van de weinige stranden ter wereld waar de reuzenzeeschildpadden aan land komen om te broeden. Eind maart begint dit seizoen voor de zogenaamde soepschildpad of Krapé. In de inktzwarte nacht voer de groep ongeveer een uur langs de stranden van Galibi op zoek naar nesten. Uiteindelijk werden er gevonden en was de groep getuige van het uniek schouwspel van het aan land komen van deze voorhistorische dieren die dadelijk naar hun broedplaats gaan en een put beginnen graven van ongeveer een meter diep. Daarna legt dit wijfje ongeveer 150 eitjes zo groot als pingpongballetjes en graaft ze zich weer uit de put om terug naar zee te kruipen.
Krapé-schildpad op het strand in Galibi
Krapé-schildpad op het strand in Galibi
Bij terugkomst in het dorp was het gezelschap uitgenodigd om getuige te zijn van een begrafenisplechtigheid in het dorp. Een vrouw die tijdens de binnenlandse oorlogen gevlucht was naar een dorp aan de overzijde van de rivier in Frans –Guyana werd volgens haar laatste wens teruggebracht naar haar geboortedorp Galibi. De kist was opgebaard onder een grote schuilhut waarrond het ganse dorp verzameld was. Daar waar de groep uit Koksijde eerder met schroom naderde, was de eigen bevolking eerder in feeststemming. Rond de kist verzamelden zich zangers die de levensloop van de overledene bezingen, ondersteund door het ritmisch dansen van heel wat dorpelingen. Beluister HIER een fragment van de gezangen.
Ook de mensen van de inleefreis werden uitgenodigd om deel te nemen aan dit uitzonderlijke ritueel.
Een en ander zou nog de ganse nacht duren en eindigen met spirituele gezangen waarna de pater een ‘westerse’ ter aardebestelling leidde.
Rituele dans en gezangen rond de kist
De delegatie werd uitgenodigd aan de ‘eretafel’
Op woensdag was de groep te gast op de Sint Antoniusschool. De directrice van de school was fier de nieuwe kleuterjuf Elisia voor te stellen .
Het studiefonds is een project waarbij leerlingen van het dorp geholpen worden om hun studies deels te bekostigen. Voorwaarde gekoppeld aan dit project is wel dat de zo opgedane kennis moet terugvloeien naar het dorp. Elisia is zo de eerste persoon die binnen het project studiefonds effectief haar opgedane kennis teruggeeft aan het dorp .
Zeker even trots was de directrice op de ontvangen zending leerboekjes. Deze leerboekjes worden nu gretig gebruikt door de ganse lagere schoolbevolking van Galibi. Gezien er in de zending heel wat meer waren dan de school kon gebruiken, zijn deze boekjes ook verdeeld geweest in de andere dorpen van de Beneden-Marowijne. Enkele dagen later mocht de groep ook getuige zijn dat deze enthousiast gebruikt werden in Erowarte, Pierrekondre en Marijkedorp!
Een probleem waar het schoolbestuur echter voor staat is het aantrekken en blijven houden van leerkrachten. Grote struikelblok hierbij is de huisvesting van de onderwijzers. De plannen om een nieuwe onderwijzerswoning te bouwen bestaan; alleen ontbreekt het nu nog aan fondsen. Ook op dit vlak werd van gedachten gewisseld tussen de mensen van Koksijde en de verantwoordelijken.
Juf Elisia met de leden van de vzw
Legendarisch gastoptreden van Koksijdse zanggroep…
Klik HIER voor een mooie versie van Lolo mi Boto (koor Kantikune)
Op woensdagavond dan was groep te gast in het vrouwencentrum Worian Uwaponaka. In november 2009 werd de eerste steen gelegd van de uitbreiding van dit centrum en vandaag is de eerste fase afgewerkt. De vrouwenbeweging had gezorgd voor een echt feest ter gelegenheid van de officiële opening van dit gebouwtje. Na enkele zinvolle speeches en gesmaakte optredens (waaronder zelfs een van het gelegenheidskoor Lolo mi Boto uit Koksijde…) viel delegatie de eer te beurt om het lint door te knippen, waarna ook de dorpsgemeenschap kennis kon maken met een stemmig en vooral praktisch gebouwde zaal , nodig voor de verdere werking van het vrouwencentrum.
Donderdag in de vroege ochtend verliet de groep Galibi en zette koers naar Albina, met een tussenstop in het Franse Saint-Laurent du Maroni. De groep bezocht er het ‘Camp de transportation’, de gevangenis waar ondermeer Henri Charrière (beter bekend als Papillon) een tijdlang opgesloten zat.
In de avonduren was de groep te gast in een kleiner dorp vlakbij: Marijkedorp.
De plaatselijke culturele vereniging ‘Vrolijke Jeugd’ verzorgde er een gesmaakt optreden en avondmaal volgens de Arawak-cultuur.
Op vrijdag stond de lange busrit terug naar Paramaribo op het programma. Onderweg werd nog een bezoek gebracht aan de ruïnes van wat ongeveer 15 jaar gelden nog een bloeiende industrie was: de suikerrietplantage van Mariënburg. Om allerlei redenen is dit nu een site geworden in totaal verval; een gegeven dat op zijn minst gezegd vragen oproept.
Vrijdagavond had de groep afspraak met de vier mensen van de VMW die ondertussen ook aangekomen waren om hun deel van de missie waar te maken.
Een avond die als perfecte afsluiter diende voor deze onvergetelijke week.
In 2013 verscheen een mooi boek ( historica Anne Blondé) over de geschiedenis van de plantage Mariënburg bij uitgeverij LM Publishers.
Klik op de cover voor meer info
Aangenaam detail: de man die in het boek getuigt over de plantage, Toekijan Soekardi, was ook onze gids in 2011!
artikel in Tij-dingen over de inleefreis
Wanneer dan zaterdag de bus richting vliegveld Zanderij reed, was het niet verwonderlijk dat na een gevulde, zinvolle, vruchtbare week de mensen uit Koksijde wat stil werden. Een week lang werden ze ondergedompeld in een heel aparte exotische sfeer, werden ze opgenomen in een vriendenkring die een zeldzame warmte uitstraalt en nu moesten ze terug….
Aangekomen in Koksijde was iedereen overtuigd van de diepere betekenis van deze inleefreis: het voorrecht te hebben genoten van intens inleven in de leefwereld van een bevriend volk en meteen ook gewezen worden op hun problematiek. Allen gingen huiswaarts in de vaste overtuiging de opgedane ervaringen te delen met hun eigen vrienden en familie.
Op die manier kan zeker gesteld worden dat de inleefreis 2011 een geslaagd initiatief was, vatbaar voor herhaling.
Ontdek heel wat foto’s van deze unieke inleefreis door te klikken op de button hiernaast