Reuzenzeeschildpadden
Aan de monding van de Marowijne ligt het Galibi Natuurreservaat dat beschermd wordt door een grote zandplaat (de Tijgerbank) kilometers uit de kust gelegen, zodat op het strand geen modderafzettingen plaatsgrijpen zoals op de rest van de kust van Suriname.
Deze unieke situatie zorgt ervoor dat dit strand over ongeveer 15 kilometer lang het legstrand is voor duizenden zeeschildpadden.
Het is zo, samen met de stranden aan de overzijde van de Marowijnerivier in Awala Yalimapo (Frans -Guyana), een van de belangrijkste legstranden voor zeeschildpadden in de West Atlantische Regio.
De legstranden staan bekend om de grote populaties van lederschildpadden Aitkanti [Dermochelys coriaceae], die daar en in het Amana Natuurreservaat in Frans Guyana hun eieren leggen. Bijna de helft van ’s werelds gezonde populaties komt hier nesten.
Andere soorten zeeschildpadden die hier nesten zijn de soepschildpad Krapé [Chelonia mydas], de Karet [Eretmochyles imbricata] en de Warana [Lepidochelys olivacea].
Belangrijk is ook dat Galibi de enige plaats is aan de Atlantische Oceaan waar de Warana regelmatig aan land komt !
Hieronder de pancartes die op het strand van Galibi staan met enige uitleg over deze 4 soorten reuzenzeeschildpadden.
Surinaams: Karet
Nederlands: Karetschildpad
Engels: Hawksbill
Kaliña: Kararuwa
(Eretmochyles imbricata)
Surinaams: Krapé
Nederlands: Soepschildpad
Engels: Green turtle
Kaliña: Kadaru
(Chelonia mydas)
Surinaams: Aitkanti
Nederlands: Lederschildpad
Engels: Leatherback
Kaliña: Kawana
(Dermochelys coriaceae)
Surinaams: Warana
Nederlands: Warana
Engels: Olive Ridley
Kaliña: Kulalasi
(Lepidochelys olivacea)
Dit beeld geeft een idee hoe groot een Leatherback kan zijn …
Trek van de Leatherback
bron: WWF
Nesten
Zeeschildpadden hebben een bijzonder oriëntatievermogen zodat ze elk broedseizoen terugkomen naar precies dezelfde plek om hun nest te maken.
Ze leggen hierbij ongelofelijke afstanden af in de Atlantische oceaan. Afhankelijk van de soort herhaalt zich dit om de 1 à 4 jaar.
De schildpadden komen aan land en beginnen met hun flaps een put te graven waarin ze helemaal passen.
Wetende dat sommige zeeschildpadden zo groot zijn als een mens en ettelijke honderden kilogram wegen, zijn dit dus enorme kuilen.
Eenmaal het nest gegraven is, begint de zeeschildpad met eieren te leggen; ongeveer 100 – 150 stuks, elk een pingpongbal groot.
Daarna woelt de schildpad met haar achterflaps het zand om zodat de kuil terug gevuld wordt.
Uitgeput trekt de zeeschildpad dan naar zee.
Het ganse proces duurt wel enkele uren en voltrekt zich veelal bij nacht.
Tijdens het afzetseizoen komt dezelfde schildpad zo enkele keren naar het strand om een nieuw legsel af te zetten met een interval van ongeveer 9-10 dagen.
De eieren komen, afhankelijk van de soort na ongeveer 50 tot 60, soms 90 dagen uit.
Opmerkelijk is dat de embryo’s van zeeschildpadden geen geslachtshormonen hebben : de temperatuur bepaalt of uit het ei een mannetje of een vrouwtje komt. Bij een temperatuur van 29,5 °C komen er evenveel mannetjes als vrouwtjes uit het ei, bij 28,75 °C of minder kruipen er voornamelijk mannetjes uit het ei en een temperatuur hoger dan 29,75 °C levert voornamelijk vrouwelijke exemplaren op.
Na de broedtijd komen de kersverse jongen (juvenielen), ’s nachts of bij slecht weer uit. Daarbij graven de kleintjes zichzelf uit, wat dagen kan duren. Daarna kruipen ze naar zee.
De zeeschildpad blijft ook nog enkele weken tot maanden in de buurt zwemmen tot de kleine zeeschildpadden massaal uit het nest komen en koers gezet hebben naar de open zee.
Bedreiging
Natuurlijke vijanden
Zeeschildpadden kennen uiteraard natuurlijke vijanden.
Reeds in het ei-stadium worden ze aangevallen.
Ongeveer de helft van de eieren wordt opgegraven en opgegeten door natuurlijke vijanden zoals de jaguar en honden.
Verder is het ook zo dat de eieren een lekkernij zijn voor de mens…
Alhoewel zeeschildpadden en hun eieren beschermd zijn als Unesco-werelderfgoed, wordt er toch jacht gemaakt op deze eieren om ze te verkopen op de zwarte markt.
Elk jaar worden malafide mensen aangehouden met zakken vol eieren…
Een praktijk waar de overheid poogt iets aan te doen door sensibilisering en zware straffen.
De Carib-indianen van Galibi staan mee in voor het helpen beschermen van dit deel van het werelderfgoed.
Eenmaal de jongen uit het ei naar zee kruipen zijn ze zeer kwetsbaar en ook in die fase wordt heel wat jong leven vernield.
In de kaart wordt de populatiedichtheid gegeven van Leatherbacks in de Atlantische Oceaan.
De gegevens komen van metingen tussen 1995 en 2010 verkregen door Leatherbacks met een zendertje.
Populatiedichtheid Leatherbacks
bron: WWF
Stijging van de zeespiegel
Door de opwarming van de aarde stijgt ook de zeespiegel.
De nesten van de zeeschildpadden liggen over het algemeen gesitueerd net boven de hoogwaterlijn.
Daar ze telkens naar dezelfde plaats komen om hun eieren te leggen, kan het dus zijn dat hun nest constant onder water staat. De zeeschildpadden zijn op dat moment compleet het noorden kwijt en komen niet meer aan land…
Dit is zeker een van de redenen waarom het aantal nesten sterk dalend is in het laatste decennium.
Anderzijds is het strand van het reservaat in Galibi aan de monding van de Marowijnerivier sterk hellend, waardoor de hoger gelegen nesten gevrijwaard worden; dan toch nog voor een tijdje…
Op het strand van Matapica aan de monding van de Surinamerivier is het strand vrij vlak en geeft het uit op een lagune. De kans is dus groot dat daar binnenkort alle nesten zullen verdwijnen onder de zeespiegel…
De geboortecijfers van nieuwe zeeschildpadden variëren van jaar tot jaar, naargelang het gemiddelde jaarklimaat. In koelere jaren halen meer jonge schildpadjes de oceaan. Vrouwtjesschildpadden hebben dan meer kwallen als voedsel en de eieren doen het beter in een koel en nat klimaat. Bovendien heeft de klimaat een invloed op het geslacht van de jonge schildpadden. In koelere jaren worden meer vrouwtjes geboren.
Feit is dat zich een forse daling inzet van het aantal zeeschildpadden. Wetenschappers schatten dit op zo’n 7% per decennium.
Tegen 2100 zou zo de populatie met driekwart gekrompen zijn…
Alarmerend!
Dwarsdoorsnede strand Babunsanti (Galibi) en Matapica
Visserij
Een ander belangrijke bedreiging is de visserij.
De volwassen dieren raken soms ook verstrengeld in visnetten.
Onderstaande kaart geeft aan hoe groot het risico is dat zeeschildpadden in netten verstrikt geraken in druk bevaren visgronden.
Bedreiging door visserij
bron: WWF
Bescherming
Zoals eerder vermeld zijn er tal van sensibiliseringsacties opgezet om de zeeschildpadden te beschermen.
Zo zie je pancartes die potentiële rovers van eieren moeten ontmoedigen.
Brochures, zelfs in verschillende talen, worden op grote schaal verspreid. Hierin is ondermeer te lezen welke schildpadden sterk bedreigd zijn:
Op de stranden waar de zeeschildpadden komen, staan ook grote panelen die de toeristen er aan herinneren om afstand te houden, niet met zaklampen in de ogen van de schildpad te schijnen en er zeker niet aan te komen of er zelfs op gaan zitten…
Touroperators waken er ook op dat bij georganiseerde tours de basisregels nageleefd worden.
